دیدار حضوری
با وجود گسترش ویروس منهوس کرونا در دو سال اخیر و رعایت فاصله اجتماعی دیدارها به شکل غیر حضوری و مجازی انجام می شد، الحمد لله با وجود واکسیناسیون عمومی جامعه و فروکش کردن موج اخیر کرونا در نوروز امسال امکان دیدار حضوری اقوام و خویشان البته با رعایت نکات بهداشتی وجود دارد و گرچه از طریق شبکه های اجتماعی، تلفن کردن و تماس تصویری می توان جویای احوال اقوام شد ولی دیدار رویاروی و نشست و گفت‌وگوی چهره به چهره، حلاوت و برکتی دیگر دارد.
دیدار حضوری در روایات
در احادیث، عنوان «تزاور» و «ملاقات» مطرح است. دیدن و ملاقات کردن حضوری. البته احوال‌پرسی تلفنی هم خیلی خوب و نوعی صله‌رحم محسوب می‌شود، ولی جای «دیدار حضوری» را پر نمی‌کند. پیام دادن و برقراری ارتباط تصویری با اقوام و دوستان نیکوست، اما بار سفر بستن و حضور خدمت پدر و مادر و بستگان و آشنایان رسیدن و آنان را شاد کردن، ثوابی مضاعف و تأثیری افزون‌تر دارد. می‌گویید نه؟ امتحان کنید!
شما خودتان از دیدار چهره برادر یا فرزند یا دوست بیشتر خوشحال می‌شوید – اگر از سفر آیند – یا از شنیدن صدایشان از آن سوی سیم‌های مخابرات؟ تازه، این خودش نشان محبت بیشتر و صمیمیت و یکدلی در رابطه‌هاست. اگر هنگام درگذشت یکی از اقوام، از دوستان و آشنایانتان کسی پیام تسلیت بفرستد، با آن که از شهر و محله خود پیش شما آمده، از نزديك در غمتان شريك شود و در مراسمتان شرکت کند، کدام يك را صمیمی‌تر می‌یابید؟ رفت‌وآمد خودتان با دیگران نیز چنین است. هرگز به تماس و پیام قناعت نکنید و «صدا» و «استیکر» و «عکس» را به‌جای دیدار حضوری ننشانيد.
«اویس قرنی» را شنیده‌اید که از مادر اجازه گرفت و از «یمن» به «مدینه» آمد تا محبوبش، محمد مصطفی (ص) را یک‌بار بیند و برگردد. و چنان شد که پیامبر اکرم (ص) فرمود: من بوی بهشت را از سوی قرن می‌شنوم، چه بسیار مشتاق تو هستم، ای اویس قرن! «تفوح روایح الجنه من قبل قرن، و اشوقاه اليك يا اویس القرن» (سفینة البحار، ج ۱، ص ۵۳).
در همین دیدارهای حضوری است که نشاط خاطر و بهره‌وری از تجارب و سخنان نهفته است. امام هادی (ع) فرموده است: ملاقاة الاخوان نشره و تلقيح العقل و ان كان تزرا قليلاً» (میزان الحكمه، ج ۴، ص ۲۹۸). دیدار برادران، سبب انبساط خاطر و باروری اندیشه است، هر چند کوتاه و اندك باشد.
با این همه آثار و برکات. دیگر چه جای درنگ و بهانه‌جویی و عذرتراشی برای ترك مراوده و رفت‌وآمد؟! برای این‌گونه دیدارها. باید در پی بهانه بود و هر فرصتی را مغتنم شمرد. البته تا حدی که فاصله گذاری رعایت شود، به مزاحمت نینجامد و موجب اتلاف وقت دیگری نشود.
وقتی کسی از مسافرت برمی‌گردد، یا خداوند به کسی فرزندی عنایت می‌کند، یا ازدواجی صورت می‌گیرد، یا خانه جدیدی خریداری می‌شود، یا خدای ناکرده بیماری و کسالتی برای کسی پیش می‌آید. این‌ها همه بهانه: «تجدیدعهد» و دیدار حضوری است. حتی اگر او هم مهمانی ندهد، در صورت فراهم بودن شرایط، رفتن به دیدار و گفتن خوشامدی، تهنیتی، تبریکی، تسلیتی، خدا شفا دهد، چشم‌روشنی و… مناسب است و این دیدارها مایه تحکیم دوستی‌هاست.
پیامبر رحمت فرمود: «الزياره تنبت الموده» (سفينة البحار، ج ۱، ص ۵۶۷). دیدار، دوستی‌آور است.
دیدار کریمانه
چه خوب است که در دیدارها، قصد قربت کنید و این‌ها را به‌حساب خدا بگذارید. اگر معامله و سودی هم می‌کنید. با خدا سود کنید، تا اجر ببرید. نگویید: من چند بار رفته‌ام. آن‌ها نیامده‌اند. نوبتی هم که باشد، حالا نوبت آن‌هاست.
در بهره‌وری از ثواب و پاداش الهی که نباید این‌گونه محاسبات را به میان کشید. درست است که هر «دید»ی، «بازدید»ی دارد و هر سلامی، علیکی و هر پیامی جوابی! : ولی گاهی هم باید کريمانه و بزرگوارانه برخورد کرد. دیدار مؤمن، دیدار خداست و چقدر ثواب دارد. در حدیث قدسی آمده است که خداوند می‌فرماید: «ایما مسلم زار مسلما فليس أیاه زار، ایای زار و ثوابه على الجنه» (همان منبع).
هر مسلمانی که به دیدار مسلمانی برود. او را نه، بلکه مرا زیارت کرده است و پاداش او بر عهده من، بهشت است. چه چیزی بالاتر از این دیدار مؤمن، همپای دیدار خدا!
از امام باقر و امام صادق (علیهماالسلام) روایت است: هر مؤمنی که به قصد دیدار مؤمن دیگر بیرون رود و او را همراه با معرفت به حقوقش زیارت کند. به پاداش هر گامش در این راه، خداوند حسنه‌ای برای او می‌نویسد و سیئه‌ای از او محو می‌کنند و درجه‌ای می‌افزاید. چون در بزند، درهای آسمان به رویش باز می‌شود و چون با یکدیگر ملاقات و مصافحه و معانقه کنند، خدای متعال رو به فرشتگان کرده، مباهات می‌کند که: دوبنده‌ام را بنگرید به خاطر من با هم دوستی و دیدار می‌کنند. بر من است که ازاین‌پس از عذاب، مصونشان دارم؛ و چون برگردد. فرشتگان بدرقه‌اش می‌کنند و اگر تا شب بعد، از دنیا برود، از حساب، معاف می‌شود…» (همان منبع).
وقتی دیدارها این همه فضیلت و ثواب و آثار دنیوی و اخروی دارد. چه محروم‌اند آنان که به بهانه‌های مختلف با لجاجت‌ها و اندیشه‌های کودکانه و حقيرانه، با هم قهر يا ترك رفت‌وآمد می‌کنند و درهای برکت را به روی خویش می‌بندند!
گرمای دل‌ها در سایۀ دیدارهای صمیمانه و معاشرت‌های مخلصانه و آمیخته به صداقت و مودت است.
کانون زندگی و خانواده‌ها را گرم‌تر کنیم، با معاشرت و مودت و دیدار…
منابع
– اصول کافی
– میزان الحکمه
– مکارم الاخلاق
– سفينة البحار
