راستی اساس خوبی‌ها
عنصر راستی با این گسترۀ فراخ، علاوه بر آنکه خود ارزش است، حافظ و دربردارنده و در پی آورندۀ ارزش‌های بی‌شمار دیگری نیز هست؛ عنصری که امام علی (ع) آن را وسيله حفاظت از دین،[1] زیبایی انسان و ستون ایمان می‌داند:
اَلصِّدقُ جَمَالُ الإنسانِ وَ دَعَامَةُ الإيمَان . [2]
راستی، مایۀ زیبایی انسان و ستون ایمان است.
و در نهایت، آن را ملاک و معیار مسلمانی ذکر می‌کند:
ملاك الاسلام صدق اللّسان. [3]
راستگویی، ملاک اسلام و مسلمانی است.
راستی، پلۀ صعود به مقام صدّيقان
به سبب صدق و راستی، بشر تا بدان جا اوج می‌گیرد که به مقام صدیقین (همانان که ازجهت فضیلت و ارجمندی در مرتبه پس از پیامبران الهی قرار دارند) نائل می‌شود و نزد پروردگار عالم به‌عنوانِ پرافتخارِ « صدّیق » ، ملقّب می‌گردد. در روایتی از امام باقر(ع) چنین آمده است:
إنَّ الرَجُلَ لَيُصَدَّقَ حَتّى يَكْتُبُه اللهُ صِدّيقاً [4]
آدمی، بر اثر صدق و راستی، به مرتبه‌ای می‌رسد که خداوند او را صدّیق می‌نامد.
مقام صدیقین
مقام «صدیقین»، همان صراط مستقیم است که مسلمانان در هر نماز با گفتن جمله «اهدنا الصراط المستقیم صراط الذين انعمت عليهم…» از خدا می‌خواهند که به راه آنان هدایت شوند. این متنّعمان به نعمت الهی که هدایت یافتن به راه آنان آرزوی هر مسلمانی هست، همان کسانی اند که در آیه دیگری از قرآن مجید بدین گونه معرفی‌شده‌اند:
وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ الرَّسُولَ فَأُولئِکَ مَعَ الَّذينَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ مِنَ النَّبِيِّينَ وَ الصِّدِّيقينَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحينَ وَ حَسُنَ أُولئِکَ رَفيقاً. [5]
و آن کس که از دستورهای خدا و پیامبر اطاعت کند، با کسانی خواهد بود که خداوند نعمت خود را بر آنها ارزانی داشته است، از: پیامبران و صدّيقان و شهدا و صالحان. و آنان رفیق‌های خوبی هستند.
از این جا می‌توان به این نکته دست‌یافت که درخواست مؤمنین از خدا برای هدایت شدن به راه صديقان، برای امتثال فرمان الهی به همراهی با صادقان است که در آیۀ شریفه: «یَأ اَیُّهَا الَّذِینَ امَنُواْ اتَّقُواْ اللَّهَ وَکُونُواْ مَعَ الصَّادِقِینَ» [6] آمده است؛ چرا که همراهی با صادقان جز با پیمودن راه و گام زدن در مسیر آنان محقق نمی‌شود و توفیق انجام دادن این مهم و توان پرداختن به آن جز با عنایت و هدایتِ خداوندِ سبب‌سازِ بنده‌نواز، به دست نمی‌آید.
پس، نردبان صعود مسلمان به بالاترین قلّه های سعادت و کلید اصلی دست یافتن مؤمن به گنج ایمان، صدق و راستی با همه گستره و دامنه اش و در همه ابعاد و مراتب آن است و نشانه اش هماهنگی میان برون و درون انسان و مطابقت اندیشه و پندار و نهان با گفتار و کردار و عیان اوست. چه خوب فرمود آن پیشوای صادق امین، حضرت امام امیر المومنین(ع) :
مَنْ لَمْ يَخْتَلِفْ سِرُّهُ وَ عَلَانِيَتُهُ وَ فِعْلُهُ وَ مَقَالَتُهُ فَقَدْ أَدَّى الْأَمَانَةَ وَ أَخْلَصَ الْعِبَادَةَ [7]
آن کس که نهان و آشکار و کردار و گفتارش دوگونه و ناهماهنگ نباشد امانت الهی را ادا کرده و عبادت خدا را خالصانه انجام داده است.
[1] – « الصّدقُ لباسُ الدّين؛ صدق، لباس و پوشش دین است» و غررالکلم، ج۱، ص۱۲۵.
[2] – همان ، ج 3، ص 143.
[3] – همان.
[4] – اصول کافی، ج ۲، ص ۸۶ .
[5] – نساء، آیه ۶۹ .
[6] – توبه، آیه ۱۱۹.
[7] – نهج البلاغه، نامه ۲۶.
