محرم
درحدیثی از امام رضا (ع) آمده است:« چون ماه محرم فرا می رسید، کسی پدرم را خندان نمی دید و اندوه و حزن پیوسته بر او غالب می‌شد تا روز عاشورا. آن روز، روز مصیبت و حزن و گریه او بود و می‌گفت: امروز روزی است که امام حسین (ع) شهید شده است.»
میرزا جواد ملکی تبریزی در کتاب المراقبات در ذیل مراقبات و اعمال ماه محرم می نویسد: «برای دوست داران خاندان پیامبر(ص) شایسته است که در دهه اول این ماه در قلب و ظاهرشان آثار حزن و اندوه هویدا باشد و بعضی از لذت‌های حلال را به ویژه در نهم، دهم و یازدهم این ماه ترک کنند، به مانند کسی که داغدار عزیزانش است؛ و در دهه اول این ماه هر روز امامشان را با زیارت عاشورا یاد کنند.»
حادثه‌اي مانند رويداد خونين نينوا كه رهبر قهرمانش حسين بن علي (ع) است، بزرگ‌ترين ذخیره انسانيت در گذرگاه قرن‌ها است. رويداد عاشورا تنها يك جنگ نابرابر، يك داستان غم‌انگيز و يا فاجعه نبود، بلكه جلوه‌اي از كمال و جمال الهي بود كه در چهره‌انسان‌هايي تجسم يافت و در منظر اهل نظر به نمايش گذارده شد. رخداد عاشورا چونان‌نهضت‌هاي عدالت خواهانه و اصلاح طلبانه انسان‌هاي مجاهد نبود، بلكه عصاره همه‌بعثت‌ها، نهضت‌ها، انقلاب‌هاي مردان الهي بود كه در سرزمين تفتيده رخ نمود. تبلور دو انديشه، دو اعتقاد و دو جريان تاريخي كه در چهره دو گروه يا دو پيشوا ترسيم‌مي‌شود. جنگ امام نور با امام نار، درگيري انسان صالح و مصلح با انسان فاسد و مفسد، رويارويي فضيلت‌ها با رذيلت‌ها. اين واقعه با آن‌كه بيش از نيم روز طول نكشيد، نقل مجالس گوناگون در همه روزگاران شد.
تاريخ، جنگ‌هاي بزرگ، كشمكش‌هاي دراز وخونريزي‌هاي سهمگين ،بسيار ديده است، اما هيچ كدام به اندازه اين رويداد كوتاه، بحث‌انگيز و عبرت‌آموز نبوده است. انديشه و رفتار امام حسين(ع) در همه ابعاد اسوه مي‌باشد. و راهي كه امام حسين (ع) در تعريف زندگي نشان داد، راه حريت و عزت است وپرچمي كه برافراشت، فرا راه آزاديخواهان و عزت جويان تا قيام قيامت است. رسالت‌سياسي امام حسين (ع) در آن دوران تاريك اين بود كه سلطنت شوم امويان را رسوا سازد وسرزمين‌هاي اسلام و مرزهاي قرآن و مصالح اهل قبله را از آنان بستاند تا اسلام و مسلمانان از آن فتنه و تباهي خلاصي يابند.
