آداب شب عید فطر

اهمیت دادن به این شب

پیامبر خدا (ص) : خداوند در چهار شب ،  پیوسته خیر فرو می ریزد: شب عید قربان و عید فطر … .

امام علی (ع) : اگر بتوانی شب عید فطر و شب عید قربان و … را مراقبت کنی ، چنان کن و در این شب ها دعا و نماز و قرآن ، بسیار بخوان.

امام صادق (ع) : شب عید فطر ، شبی است که اجیر ، مزد کامل خود را دریافت می‌کند.

بیان

شیخ مفید فرموده است :

در شب اول ماه شوال ، هنگام غروب خورشید، غسل [، مستحب] است ، همان گونه که این را در شب اول ماه رمضان گفتیم. در این شب ، دعای استهلال ، هنگام دیدن هلال ماه [، مستحب] است. نیز در این شب، آغاز تکبیر[1] پس از فراغت از نماز مغرب است و پایان فراغت از نماز عید در روز عید فطر. پس ، این تکبیرها، پس از چهار نماز گفته می‌شود … .

روایات امامان معصوم (ع) همگی بر عبادت ونماز و پرداختن به درخواست و استغفار و توبه در این شب تأکید دارند.

ر.ک : ص 471 ، ح 342.

غسل

الاقبال –  در بیان اعمال مخصوص شب عید فطر :  از جمله آنها غسل مستحب است که شامل شستن بدن با آب و شستن دل ها از گناهان می شود.

و روایت شده که قبل از غروب شب عید فطر غسل شود، آن گاه که می داند آن شب ، شب عید است.

نیر روایت شده که اواخر شب عید ، غسل شود.

نماز

پیامبر خدا (ص) هر کس در شب عید فطر ، دور رکعت نماز بخواند (در رکعت اول ، «حمد» و هزار بار سورۀ «قل هو الله احد» و در رکعت دوم ، «حمد» و یک بار سورۀ «قل هو الله احد» ، از خدای متعال چیزی درخواست نمی کند ، مگر آن که خداوند به او عطا می کند.

الکافی : روایت شده که امیر مؤمنان (ع) در شب عید فطر دو رکعت نماز می خواند : در رکعت اول ، «حمد» و هزار مرتبه سورۀ «قل هو الله احد» و در رکعت دوم «حمد» و یک بار سورۀ «قل هو الله احد».

تکبیر پس از نماز ها

الاقبال – به نقل از معاویه بن عمّار – : شنیدم که امام صادق (ع) می فرمود: «در عید فطر ، تکبیر است».

گفتم : کِی؟

فرمود: «در نماز مغرب شب عید فطر و عشا و نماز صبح و نماز عید. سپس قطع می‌شود. و این ، همان کلام الهی است که : (شما را به کمال برساند و خدا را بر این که هدایتتان کرده ، تکبیر بگویید) و تکبیر ، آن است که بگوید:

«الله اکبر ، الله اکبر ، الله اکبر . معبودی جز الله نیست. الله اکبر . خدا را سپاس بر این که هدایتمان کرد. خدا را سپاس براین که نعمتمان داد».

زیارت امام حسین (ع)

تهذیب الاحکام – به نقل از عبدالرحمان بن حجّاج، از امام صادق – : «هر کس یک شب از سه شب ، قبر حسین (ع) را زیارت کند ، خداوند گناهان گذشته و آینده اش را می آمرزد».

گفتم : فدایت شوم ! کدام شب ها؟

فرمود: «شب عید فطر ، شب عید قربان و شب نیمۀ شعبان».

امام صادق (ع): هر کس در یک سال ، شب نیمۀ شعبان، شب عید فطر و شب عرفه قبر حسین (ع) را زیارت کند، خداوند برای او هزار حجّ مقبول و هزار عمرۀ مقبول می‌‌نویسد  و هزار حاجت از حاجت های دنیا و آخرت از او برآورده می شود.

شب زنده داری

 پیامبر خدا (ص) : هر که شب عید را زنده بدارد، درآن روز که دل ها می میرند، دل او نمی میرد.

پیامبر خدا (ص) : هر کس دو شب [فطر و قربان] را به خاطر پاداش خدا به عبادت بپردازد ، در آن روز که دل ها می میرند، دل او نمی میرد.

امام کاظم (ع): علی ابن ابی طالب (ع) فرمود: «این ، مرا شادمان می سازد که هر شخص در طول سال ، خودش را در چهار شب [برای عبادت،] فارغ سازد: شب عید فطر ، شب عید قربان ، شب نیمۀ شعبان و شب اول ماه رجب».

---

[1] – مراد ، تکبیرهایی است که در حدیث  335 می آید .