احکام

مروری بر احکام ماشین داری

چراغ قرمز اول را که رد کرد خیلی تحمل نمود تا چیزی نگوید، دومین چراغ بود که صدایش بلند شد و گفت: (اگه از این هم بگذری دیگه نمیشه پشت سرت نماز خوند. تکرار گناه صغيره.) راننده که تازه با مقدمات فقه و دین داری آشنا می شد باحالت حق به جانبی گفت: (این ها قانون طاغوته نباید اطاعت کرد.) شهید بهشتی با ناراحتی دست روی داشبورد گذاشت و محکم گفت: این ها قوانین انسانيه … عين انسانيت … . این فرهنگ سازی بزرگان دینی است که همه جوانب زندگی صحیح دنیایی را با فراگیری از حقیقت دین و دینداری به دیگران انتقال می دهند.

زندگی روزمره ما با خودرو و مسائل مربوط به آن گره خورده و بیشتر جامعه با این وسیله سروکار دارند. همان طور که در اسلام نگهداری از حیوانات به عنوان مرکب دارای احکام خاصی است، استفاده از وسایل نقلیه کنونی نیز مجموعه دستورالعمل هایی دارد. این مجموعه را با عنوان قوانین راهنمایی و رانندگی می شناسیم اما از نظر شرعی هم احكام مختص به اتومبیل مطرح است که در ادامه به برخی از آنها اشاره می شود.

مخالفت با قوانین راهنمایی و رانندگی

مخالفت با قوانین و مقررات و دستورات دولت اسلامی که به طور مستقیم توسط مجلس شورای اسلامی وضع شده و مورد تأیید شورای نگهبان قرار گرفته اند و یا با استناد به اجازه قانونی نهادهای مربوطه وضع شده اند، برای هیچکس جایز نیست و در صورت تحقق مخالفت توسط فردی در این خصوص، بر دیگران تذكر و راهنمایی و نهی از منکر لازم است؛ البته با وجود شرایط آن.

رانندگی بدون گواهینامه

از آنجایی که رانندگی بدون گواهینامه خلاف مقررات است، حرام است. به فتوای برخی مراجع در جایی که نشستن در ماشین چنین فردی، تأیید گناه باشد و یا سوار نشدن بر وسیله نقلیه او، نهی از منکر محسوب شود، همراه شدن با چنین شخصی جایز نیست. اهمیت این مسئله، در جایز نبودن اقتدا به امام جماعتی که بدون گواهینامه رانندگی می کند، روشن می گردد.

پارک خودرو

مسئله ای که در شهرهای بزرگ و به ویژه در مجتمع های مسکونی با آن مواجهیم موضوع جای پارک خودروست. در این زمینه اگر شخص جای پارک اختصاصی دیگری، که بخشی از ملک اوست را اشغال کند، ضمن آنکه برای او ایجاد مزاحمت نموده در مال دیگران بدون اجازه تصرف کرده است. اما اگر بخش هایی برای پارک خودرو ساکنین مشخص شده و جزء ملک مشاء (شراکتی) به حساب می آید، اولویت خاصی وجود ندارد. با این حساب افراد باید مراقب باشند تا فقط با نوع پارک خود شرایط اذیت و آزار دیگران را فراهم نکنند.

پارک = پنچری

هرچند پارک کردن در مقابل اتومبیل و یا در ورودی منزل باعث آزار و اذیت می شود، اما این مسئله مجوزی برای آسیب رساندن به خودروی شخص مزاحم و پنچر کردن آن نیست.

به هرحال این کار نوعی خسارت زدن به اموال دیگران و در مواردی تضييع وقت آنهاست که ما را نیز همانند همان مزاحم در ورطه انجام کار حرام می کشاند.

با خودروی دولتی می شود خلاف کرد؟

پرسیده شد: گاهی مشاهده می شود علی رغم تأکید فراوان مسئولین، برخی از رانندگان مربوط به نهادها و ادارات، با سهل انگاری از حدود و مقررات راهنمایی و رانندگی تخلف می کنند و با سرعت زیاد، سبقت بی جا، حرکت در مسیر ممنوعه و … موجب تصادف وقتل وجرح خود و دیگران و تضييع بيت المال می شوند. از طرف دیگر، موجب بدبینی و ناراحتی مردم می شوند. امام خمینی(ره) در پاسخ به این پرسش فرمودند: تخلف از مقررات، درهرصورت جایز نیست و چنانچه تخلف به نحوی باشد که نوعا در معرض وقوع تصادف باشد و موجب به وجود آمدن آن شود، خسارت های ناشی از تصادف را در این صورت، متخلف ضامن است.

تصادف پنهانی

اگر شخص با یک خودرو برخورد نموده و آسیبی به آن وارد کند درحالی که مالک خودرو حضور ندارد وظیفه شخص انتظار برای حضور اوست. پس از ملاقات با مالک موظف است که رضایت او را جلب کند. حال فرض کنیم به دلیلی نمی توان منتظر مالک خودرو ماند، در این شرایط می توان با قرار دادن یک شماره تماس از خودمان زمینه ارتباط و کسب رضایت او را فراهم کرد. اما اگر از یافتن مالک ناامید شدیم می توانیم مبلغ احتمالی خسارت وارده را به نیت او صدقه بدهیم.

بوق بی محل

دو مورد مهم را می توان برای بوق بی محل برشمرد:

۱- بوق مقابل بیمارستان که قطعا باعث اذیت بیماران و یا همراهان در حال استراحت آن ها خواهد شد .

۲- بوق های درون کوچه و جلوی درب منزل به منظور باز کردن در توسط اهل خانه چه در میانه روز و چه در آخر شب.

البته صدای دزدگیر اتومبیل به دلیل کم توجهی مالکان را نیز می توان از بوق های بی محل شمرد. در این وضعیت بهتر است در صورت اطمینان نسبی از وضع امنیت خودرو، صدای دزدگیر آن را قطع نمود. موارد متعدد دیگری در ارتباط با احکام ماشین داری وجود دارد، مانند رعایت نکردن نوبت در سوخت گیری با مسافرکشی، پس ندادن باقی مانده کرایه، صحبت با تلفن همراه و … که مکلف به اطلاع از حکم شرعی آن نیاز دارد.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

همچنین ببینید
بستن
دکمه بازگشت به بالا