اوقات فراغت خانواده
بهره بری از اوقات فراغت
کارهای خانه‌داری به‌قدری زیاد است که اگر بانوی خانه‌دار بخواهد به‌خوبی انجام‌وظیفه کند، بیشتر اوقاتش را اشغال خواهد کرد. مخصوصاً این‌که اگر خانم دارای چند فرزند قد و نیم قد باشد. ولی درعین‌حال بیشتر بانوان اوقات فراغتی هم دارند.
هرکسی اوقات بیکاری‌اش را به‌گونه‌ای می‌گذراند. دسته‌ای از بانوان، وقت را بیهوده تلف می‌کنند و هیچ کار سودمندی انجام نمی‌دهند؛ مثلاً در خیابان‌ها بی‌هدف پرسه می‌زنند، یا زن دیگری را پیدا می‌کنند و با او هم‌سخن می‌شوند و به گفتن و شنیدن حرف‌های بی‌ارزش می‌پردازند، یا اوقات گران‌بهای خود را به تماشای برخی فیلم‌ها و برنامه‌های بی‌فایده و احياناً زیان‌بخش می‌گذرانند که جز تضييع وقت، ضعف اعصاب و فساد اخلاق نتیجه‌ای در برندارد. این دسته یقيناً ضرر می‌کنند؛ زیرا اولاً، اوقات فراغت نیز از عمر انسان محسوب می‌شود، و تلف کردن آن پشیمانی دارد . دوران زندگی چنان کوتاه است که هنوز چشم نگشوده باید دیده فرو بندیم.
استفاده مفید از اوقات فراغت
اگر اندك پولی را از دست بدهیم، اندوهگین می‌شویم، ولی از تلف شدن عمر، ملالی به خاطر نمی‌آوریم! یک انسان عاقل، دقایق عمر گران‌مایه خویش را غنیمت شمرده و بیش‌ترین استفاده را از آن‌ها می‌برد. از همین اوقات فراغت چه استفاده‌های ارزنده‌ای می‌توان برد! ثانیاً، خودِ بی‌کاری زیان‌بخش بوده و آثار و عواقب بدی را در بردارد. بسیاری از بیماری‌های عصبی و روانی که دامن‌گیر کثیری از خانم‌ها می باشد، در اثر همین بی‌کاری است. آدم بی‌کار، به فکر فرو می‌رود و برای خویشتن غم و غصه پیدا می‌کند، و به دنبال غم و غصه هم، ضعف اعصاب و پریشانی روح، پدید خواهد آمد.
خوشبخت کسی است که غرق در کار باشد، اشتغال به کار، بسیار لذت‌بخش است، اشخاص بی‌کار غالباً پژمرده و افسرده‌اند.
حیف نیست انسان، عمر گران‌مایه خویش را بیهوده تلف کند و نتیجه‌ای از آن نگیرد؟!
خانم‌های محترم! شما می‌توانید از همین اوقات فراغت گرچه کم و کوتاه باشد، استفاده‌های هنگفتی ببرید، می‌توانید به کارهای علمی بپردازید، برحسب ذوق خود و مشورت با شوهرتان یک‌رشته علمی را انتخاب کنید، کتاب‌های مربوط به آن رشته را تهیه کنید و در ساعت‌های فراغت مشغول مطالعه شوید و روزبه‌روز بر فضایل و کمالات خودتان بیفزایید.
استفاده از توانمندی های فردی
انتخاب رشته به سلیقه شما بستگی دارد، فیزیک، شیمی، هیئت، نجوم، جامعه‌شناسی، حقوق،
، تفسیر قرآن، فلسفه، کلام، علم اخلاق، تاریخ، ادبیات و یا علوم دیگر را می‌توانید انتخاب کنید و در اطرافش به مطالعه و تحقیق بپردازید. بعدازاین که به خواندن کتاب عادت کردید، از آن لذت می‌برید و درك می‌کنید که چه حقایق شیرین و دل‌پذیری در کتاب‌ها وجود دارد.
و بدین‌وسیله بهترین سرگرمی و تفریح را خواهید داشت. روزبه‌روز بر فضایل و کمالات شما افزوده خواهد شد و اگر پشتکار داشته باشید، در همان رشته تخصص پیدا می‌کنید و می‌توانید از این راه، خدمات علمی ارزنده‌ای از خود به یادگار بگذارید، می‌توانید مقالات سودمندی تهیه کنید و برای روزنامه‌ها و مجلات بفرستید، می‌توانید کتاب‌های مفیدی بنویسید و در اختیار مردم بگذارید، و بدین‌وسیله هم شخصیت و احترام شما زیاد می‌شود، و هم آثار گران بهایی از خویش باقی می‌گذارید، ممکن است.
حتی از این راه درآمدی هم پیدا کنید. مبادا خیال کنید که با انجام امور خانه‌داری نمی‌توان بدین موفقیت‌های بزرگ نائل شد. اگر سعی و همت داشته باشید پیروزی شما حتمی خواهد بود، گمان نکنید بانوان بزرگ که آثار گران بهایی از خویشتن به یادگار گذاشته‌اند، بی‌کار بوده‌اند.آنان نیز کارهای خانه‌داری را انجام می‌داده‌اند، اما اوقات فراغتشان را بیهوده تلف نمی‌کرده‌اند.
دورتی کارنگی
بانو دورتی کارنگی که یک کتاب ارزنده و پر فروشی تألیف نموده، بانوی خانه‌داری بوده که هم امور خانه را به‌خوبی انجام می‌داده ، هم در کارهای علمی به شوهرش (دیل کارنگی) کمک می‌کرده و هم به مطالعه و نوشتن کتاب اشتغال داشته است .
همو در شرح حال خود می‌نویسد: من قسمت اعظم این کتاب را در فرصت دو ساعتی که روزانه به هنگام خواب طفل کوچکم به دست می‌آوردم، نوشتم. بسیاری از مطالعات ضروری را در زمان‌هایی که زیر دستگاه خشک کننده مو در آرایشگاه به سر می‌بردم، انجام دادم. [1]
در میان بانوان، دانشمندان و نویسندگان زبردستی دیده می‌شود که خدمات علمی گران بهایی انجام داده‌اند و آثار بزرگی از خویشتن به جای گذاشته‌اند. شما هم اگر همت و پشتکار داشته باشید می‌توانید در این قبیل کارها دوشادوش مردها پیشرفت نماید، اگر شوهر شما یک دانشمند و محقق است می‌توانید در کارهای علمی به او کمک کنید. یا مشتركاً به مطالعه و تحقیق بپردازید. حیف نیست یک خانم تحصیل کرده یک مرتبه تحصیلاتش را کنار بگذارد و از مطالعه و تحقیق دست بردارد؟!
استفاده از اوقات فراغت در آیات و روایات
حضرت على (ع) می‌فرماید:
هیچ گنجی بهتر از دانش نیست. [2]
حضرت امام محمدباقر (ع) می‌فرماید:
هر کس شبانه‌روز خویش را در طلب دانش صرف کند، رحمت خدا شامل حالش خواهد شد. [3]
اگر حوصله مطالعه و تحقیق ندارید می‌توانید یک‌رشته از کارهای هنری و دستی را یاد بگیرید و در اوقات فراغت مشغول باشید؛ مثلاً خیاطی، گل‌دوزی، نقاشی، گل‌سازی و بافندگی کارهای خوبی هستند، هر یک از آن‌ها را که دوست می‌دارید یاد بگیرید و انجام دهید. بدین‌وسیله هم سرگرمی خوبی خواهید داشت، هم ذوق و هنر خویش را نمایان می‌سازید، و هم درآمدی پیدا می‌کنید که می‌توانید به بودجه خانوادگی کمک نمایید .
اسلام نیز کارهای دستی را برای سرگرمی بانوان انتخاب نموده است .
رسول خدا (ص) دراین‌باره می‌فرماید :
اشتغال به ریسندگی برای بانوان سرگرمی خوبی است . [4]
کلام آخر
اشتغال به کار، بسیار لذت‌بخش است، اشخاص بی‌کار غالباً پژمرده و افسرده‌اند. حیف نیست انسان عمر گران مایه خویش را بیهوده تلف کند و نتیجه‌ای از آن نگیرد؟!
شما می‌توانید از همین اوقات فراغت گرچه کم و کوتاه باشد، استفاده‌های هنگفتی ببرید، می‌توانید به کارهای علمی بپردازید، برحسب ذوق خود و مشورت با شوهرتان یک‌رشته علمی را انتخاب کنید، کتاب‌های مربوط به آن رشته را تهیه کنید و در ساعت‌های فراغت مشغول مطالعه شوید و روزبه‌روز بر فضایل و کمالات خودتان بیفزایید.
[1] – آئین شوهرداری، ص ۱۷۲ .
[2] – بحار الأنوار، ج ۱، ص ۱۶۵ .
[3] – همان، ص 174 .
[4] – همان، ج۱۰۳، ص ۲۵۸.
