راهکار های کنترل خشم

مقابله معنوی با خشم
راه‌کارهایی برای غلبه بر خشم

اگر شخصی عیبی را به تو نسبت داد، در حالی که صادق نبود، خشمگین نشو؛ زیرا اگر چه تو دچار آن عیب نبودی، اما عیب‌های دیگری – حتی فاحش‌تر از آن عیب – را دچار هستی.
خدا را شکر کن که دیگران از عیب‌های دیگرت هنوز باخبر نیستند.
______________________________________

به یاد بیاور که خشم خدا، به‌مراتب سنگین‌تر و قوی‌تر از خشم توست.
بیا با او معامله کن؛
خشمت را کنترل کن به این امید که خداوند خشمش را در دنیا و آخرت از تو دور بدارد.
______________________________________

چه چیزی تو را به سمت خشم فرا خوانده؟
اگر فکر می‌کنی چیزی را ازدست‌داده‌ای، بدان که اگر آن چیز قابل بازگشت باشد، بدون خشم هم به دست می‌آید. اگر هم بازگشتش ممکن نباشد، پس باخشم هم ممکن نیست.
______________________________________

چه چیزی تو را به سمت خشم فراخوانده؟
اگر تصور می‌کنی از چشم مردم افتاده‌ای، بدان که از چشم مردم افتادن بهتر است از اینکه خشمگین بشوی و از چشم خداوند بیفتی .
______________________________________

خدا محبوب‌تر است دیگر؟
بنده آنچه محبوبش می‌پسندد را اختیار می‌کند.
بدان که محبوب تو، خشمگین نشدنت را می‌پسندد.
______________________________________

کسی که چشم در چشم از تو بدگویی کرده، حسنات و خوبی‌های خودش را به تو هدیه داده و گناهان تو را هم شسته؛ چرا می‌خواهی چشمت را به روی این دستاورد مهم ببندی و بر او خشم بگیری؟
______________________________________

چه چیزی تو را به سمت خشم فراخوانده؟
اگر گمان داری که خوارشده‌ای، بدان که عزت درک کنترل خشم است. کنترل خشم، نشانه قوت و شجاعت نفس است.
______________________________________

پیش از آنکه در پی کنترل خشمت باشی،
خصلت‌هایی که تو را به خشمگین شدن تهییج و تشویق می‌کنند را شناسایی و برطرف کن.
مثل عجب، فخر، تکبر، لجاجت، حرص.
تا وقتی این‌ها باشند، خشم هم هست.
______________________________________

وقتی خشمت به تحریک درآمد، در وضعیتت تغییر ایجاد کن. اگر ایستاده‌ای بنشین. اگر به آب دسترسی داری، وضو بگیر. اگر یکی از محارمت خشمگینت کرده است، او را لمس کن تا آرام بگیری .
______________________________________

با اربابان خشم، یعنی کسانی که دائم خشمگین می‌شوند و مطیع فرمان غضب خود هستند، هم‌نشین مباش. از نشانه‌های اربابان خشم این است که: خود را شجاع و نترس می‌نامند.
______________________________________

با اهل بردباری، اهل فروبردن خشم و اهل گذشت هم‌نشین باش.
______________________________________

اگر کسی سخنی گفت که تو را خشمگین کرد، نگاه کن به اینکه سخن تلخش صدق و راستی داشته. اگر حرف و سخنش راست بود، ولو اینکه تلخ بود، سزاوار خوش‌حالی و تشکر است، نه خشم.
______________________________________

در بسیاری از مواقع، آن‌کسی که در قبالش خشمگین می‌شوی، از تو قوی‌تر و حتی لجوج‌تر است؛ یعنی او هم در ازای خشم تو، خشمگین می‌شود. پس خشم تو چه فایده‌ای داشته جز برافروخته کردن آتش خشم طرف مقابل؟
______________________________________

به حرکات و صورتت هنگام غضب توجه کن که چه قدر کریه و زشت است.
______________________________________

فواید کنترل خشم را با خودت مرور کن. خصوصاً ثواب آن را .
______________________________________

تفکر و تأمل را بر هر فعلی که قرار است از تو سر بزند، مقدم کن. این‌گونه نفست را از گرفتار شدن در دام خشم حفاظت می‌کنی.
______________________________________

اگر گمان داری که خشمگین شدن، نشانه مردی و بزرگی است، سخت در اشتباهی. آنچه فرد خشمگین انجام می‌دهد، مشابه کار کودکان و مجانین است.
______________________________________

بدی خشم و عاقبت شوم آن را مدام برخودت یادآور شو.
______________________________________

اگر کسی به قصد آزار رساندن به تو، تو را از عیبت آگاه کرد، بر او خشم نگیر؛ زیرا او ولو ناخواسته، تو را از عیبت آگاه کرده و در حقت خوبی کرده است.
______________________________________

مورد آزار قرار گرفتن و ناسزا شنیدن، به اختیار تو نبوده. تو وقتی همه این اتفاقات تلخ در حقت رخ داد، تازه اختیار پیدا می‌کنی تا انتخاب کنی:
اینکه خشم بگیری و مقابله به مثل کنی؛ یا صبر و گذشت داشته باشی.
پس اگر دیگری از اختیارش استفاده درستی نداشت، تو درس بگیر و از اختیارت درست استفاده کن.
______________________________________

وقتی خشمت به تحریک درآمد، یاد شیطنت شیطان بیفت. از دست او به خدا پناه ببر.

از کتاب ارزشمند جامع السعادات