عقد اخوت ، پیمان برادری
عقد اخوت
بزرگی می گفت: یکی از بزرگ ترین و قابل توجه ترین دستاوردهای اسلام این بوده که این دین، ما انسان ها را به جای برادرکّشی، به برادرکِشی دعوت کرد؛ یعنی به جای اینکه روی زمین دنبال دشمنانمان بگردیم ترغیب شده ایم به پیدا کردن دوستان و برادران. کسانی که در قبال برادری با آنها ایمانمان را بهتر حفظ کنیم و شخصیتمان را زودتر رشد بدهيم.
اخوت و برادری در دین ما ارزش والایی دارد که اوج آن در روز عید غدیر خم است. سنت نیکوی عقد اخوت پس از واقعه مهم غدیر در میان مسلمانان رواج پیدا کرد. در زمان ما نيز بسیاری از افراد این پیوند را جاری می کردند و می کنند. از جمله در جبهه های جنگ که پیوند برادری در میان رزمنده ها رونق خوبی داشت و به نوعی آغازگر بسیاری عملیات ها به شمار می رفت. در حالی این اتفاق پر خیر و برکت این روزها در جامعه ما کمرنگ شده که بیشتر از هر زمانی به برادری با یکدیگر احتیاج داریم. خوب است مثل بسیاری از اعمال نیکوی اسلامی همچون اعتکاف، پیاده روی اربعین و … که بین ما ارزش والایی پیدا کرده است و تمام سعی مان را برای انجامشان به کار می بندیم، به سنت عقد اخوت نیز نگاه ویژه ای داشته باشیم.
اخوت چه معنایی دارد؟
اخوت به معنای برادری است و عقد اخوت یا صيغه اخوت پیوندی است که بین دو نفر بسته می شود و آداب مخصوص به خودش را دارد. عقد اخوت می تواند دو رفیق را که هیچ پیوند خونی با یکدیگر ندارند، تبدیل به دو برادر کند؛ یعنی حقوقی را بر گردن طرفین بگذارد و رفاقتشان را برای همیشه در صفحه زندگی شان ثبت کند. دو نفری که از نظرعقیده و ایمان نزدیک هستند و تصور می کنند که می توانند این رفاقت را سال ها ادامه دهند، می توانند سراغ این پیوند بروند.
چه حقی بر گردنمان می آید؟
حقوقی که به واسطه جاری ساختن عقد اخوت بر گردنمان می آید، تماما در محتوای این عقد ذکر شده است. طبق این متن وقتی دو طرف با یکدیگر عقد اخوت می خوانند، همه حق های برادران خونی را بر یکدیگر می بخشند و تنها سه حق را بر گردن یکدیگر باقی می گذارند:
- شفاعت از هم در روز قیامت.
۲. فراموش نکردن دیگری در دعا کردن.
٣. دیدار و زیارت یکدیگر.
با توجه به این حقوق، بهتر است دنبال دوستانی باشیم که بتوانیم پس از پیوند اخوت حقشان را ادا کنیم.
چگونه پیوند اخوت ببندیم؟
اگر می خواهید عقد اخوت بخوانید، می توانید در هر زمانی از سال این کار را انجام دهید؛ اما بهترین و با فضیلت ترین زمان برای انجام این کار عید بزرگ غدیر خم است. برادرتان را پیدا کنید و دست در دست او بخوانید:
وَاخَيْتُكَ فِي اللَّهِ وَ صَافَيْتُكَ فِي اللَّهِ وَ صَافَحْتُكَ فِي اللَّهِ وَ عَاهَدْتُ اللَّهَ وَ مَلاَئِكَتَهُ وَ كُتُبَهُ وَ رُسُلَهُ وَ أَنْبِيَاءَهُ وَ الْأَئِمَّةَ الْمَعْصُومِينَ عَلَيْهِمُ السَّلاَمُ عَلَى أَنِّي إِنْ كُنْتُ مِنْ أَهْلِ الْجَنَّةِ وَ الشَّفَاعَةِ وَ أُذِنَ لِي بِأَنْ أَدْخُلَ الْجَنَّةَ لاَ أَدْخُلُهَا إِلاَّ وَ أَنْتَ مَعِي
با تو برادر شدم در راه خدا و صاف کردم دلم را با تو در راه خدا و دست دادم با تو در راه خدا و در حضور خدا و ملائکه و کتاب های آسمانی و رسولانش و انبیاء و ائمه معصومین با تو عهد می بندم که اگر از اهل بهشت و شفاعت بودم و به من اذن داده شد که داخل بهشت شوم، داخل آن نمی شوم مگر با تو.
و بعد از شما، او بگوید:
قَبِلْتُ؛
یعنی آنچه خواندی را قبول کردم و با هم برادر شدیم.
سپس شما بخوانید:
أَسْقَطْتُ عَنْكَ جَمِيعَ حُقُوقِ الْأُخُوَّةِ مَا خَلاَ الشَّفَاعَةَ وَ الدُّعَاءَ وَ الزِّيَارَةَ
همه حقوق برادری را از تو ساقط کردم جز شفاعت، دعا و زیارت.
خانم ها چه کار کنند؟
شاید از معنای ظاهری پیوند اخوت و برادری تصور بشود که این موضوع تنها به مردان اختصاص پیدا می کند. در حالی که معنای عقد اخوت این نیست و فقط آقایان نیستند که می توانند بین خودشان این عقد را جاری کنند. اخوت، پیوند ایمانی و محبت آمیزی است که خانم ها نیز می توانند از آن بی بهره نمانند و دست در دست خانم های دیگری که ارتباط نزدیکی باهاشان دارند، عقد مذکور را بخوانند.
