نکات اخلاقی

قناعت و پرهيز از زياده‌ طلبي

قناعت، از ويژگي‌هاي زيباي انسان‌هاي خدامحور و مؤمن است. افراد با ايمان در پرتو بهره‌مندي از روحيه قناعت، عزت مي‌يابند. بدين ترتيب هيچ‌گاه چشم طمع به دارايي ديگران نمي‌دوزند و براي كسب مال و مقام دنيا، شخصيت والاي خويش را پايمال نمي‌سازند. بزرگان اخلاق، « قناعت » را نقطه مقابل حرص و طمع مي‌دانند و در تعريف آن مي‌گويند:

قناعت، ملكه‌اي است براي نفس كه از مال به قدر حاجت و ضرورت بسنده مي‌كند، بدون اينكه فرد در زياده‌خواهي بكوشد و خود را به رنج و سختي بيفكند.

پيامبر گرامي اسلام ( صلّي الله عليه وآله وسلّم ) مي‌فرمايد: « طُوبي لِمَنْ اَسْلَمَ وَكانَ عَيْشُه كَفاف » (29)؛ « خوشا به سعادت کسي كه مسلمان است و زندگي او در حد كفاف مي‌گذرد ».

در روايتي ديگر نقل مي‌كنند كه پيامبر معناي قناعت را از جبرئيل پرسيد. جبرئيل پاسخ داد: « به هر مقدار كه از دنيا به او مي‌رسد، راضي باشد و به كم بسنده كند و شكرگزار همان مقدار كم باشد ».

قناعت‌پيشگان، بهترين‌هاي امت رسول الله ( صلّي الله عليه وآله وسلّم ) و طمع‌كاران بدترين افراد هستند. پيامبر ( صلّي الله عليه وآله وسلّم ) در اين‌باره مي‌فرمايد: « خِيارُ اُمَّتي الْقانِعُ وَ شِرارُهُم الطّامِع » (31)؛ « بهترين مؤمنان، فرد قانع و بدترين آنها شخص طمع‌كار است ».

شايسته است كه آدمي، نفس خود را به زيور قناعت بيارايد و هيچ‌گاه در دام حرص و طمع نيفتد كه در اين صورت، به آساني نجات نمي‌يابد. امير مؤمنان علي ( عليه السلام ) در هشداري مي‌فرمايد:

اي فرزند آدم! اگر از دنيا به اندازه كفايت بخواهي، اندكي از آن، تو را بس است و اگر به هيچ اندازه از دنيا كفايت نكني، در اين صورت همه دنيا تو را كافي نخواهد بود.(32)

منبع:سرمه سعادت، جوان و بايد و نبايدهای اخلاقی، سيد حسين اسحاقی

نوشته های مشابه

دکمه بازگشت به بالا