چهل و سومین سالروز پیروزی انقلاب اسلامی مبارک باد!

نسل سوم و آرمان های انقلاب اسلامی

گزارشی از دیدگاه وارثان انقلاب

در اواخر دهه ۵۰ اتفاقی مهم خواب همه استعمارگران خاورمیانه را برآشفت و تمامی معادلات آنان را برهم زد و آن اتفاق چیزی نبود، جز پیروزی انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام خمینی ره. این انقلاب را اگر مهم ترین و یا بزرگترین آنها برنشماریم، می توانیم نسبت به جهان اسلام، انقلاب اسلامی را مثال بی بدیل بدانیم؛ چراکه انقلاب اسلامی ایران تأثیر فوق العاده ای در دل و جان کوچک و بزرگ، و زن و مرد گذاشت و از آن می توان به عنوان سنگ زیربنای بسیاری از رخدادهای خاورمیانه یاد کرد.

با گذشت ۴۳ سال از آن روزها که با تمام دشمنی های پنهان و پیدای غرب توأم بوده است، امروز در معادلات سیاسی، علمی و اقتصادی به رشد و بالندگی رسیده ایم. با وجود تمام تحریم های ظالمانه با تکیه بر دانش و توانایی فرزندان ایران، دانش هسته ای ما به چنان رشدی رسیده که غرب را به آستانه تسلیم کشانده است. پیروزی انقلاب اسلامی با جوانان دیروز که با پیروی از بنیان گذار انقلاب اسلامی برگ تازه ای را در تاریخ این سرزمین گشودند، رقم خورد و تداوم آن نیز اکنون به دست نسل جوان است. این انقلاب که بسیاری از دانشمندان از آن به عنوان شگفتی یاد می کنند به رهبری یک روحانی روشن ضمیر به وقوع پیوست. به راستی این رهبر فرزانه چه نقشی در وقوع انقلاب اسلامی ایران داشت؟ خواسته یک جوان تربیت یافته در فرهنگ انقلاب اسلامی از جامعه و نظام چیست؟ چرا حجاب و عفاف که یکی از ارزش های انقلاب اسلامی ماست با بی مهری نسل جوان مواجه شده است؟ چه راهکاری برای نزدیک شدن به اهداف انقلاب اسلامی وجود دارد؟ اینها سؤال هایی است که یاران امین ایران یک به یک به آنها پاسخ دادند.

نقش امام خمینی(ره) در پیروزی انقلاب اسلامی چه بود؟

«جواد توانمند» پژوهشگر، با بیان این که برای شناخت نقش امام در پیروزی انقلاب اسلامی باید با اندیشه های امام آشنا شد، می گوید: «شیوه رهبری امام با توجه به بینش و روش سیاسی شان برخاسته از ایمان و معرفت عمیق دینی و الهی بود. اِعمال همین شیوه ها، موجب گسترش چتر رهبری ایشان و جذب و جلب اقشار و نیروهای انقلابی می شد و حتی به تدریج رقبای ایشان را هم به همکاری و همراهی وا می داشت. امام در طول حیات سیاسی خود همه جنبه های رهبری در حرکت انقلابی را با هوشمندی و توانایی ویژه و نتایج خیره کننده ای به انجام رسانید؛ از جمله توانست کادرهای انقلابی تربیت کند. امام در سال های پیش از انقلاب به تربیت گروهی از شاگردان مورداعتماد، معتقد و توانا همت گمارد که با حضور در شهرها و مناطق مختلف در زمینه سازی و تداوم انقلاب و از جمله در بسیج عمومی و گسترش ایدئولوژی انقلاب، نقشی گسترده به عهده داشتند.

امام برای بسیج عمومی و به صحنه آوردن نخبگان و مردم تلاش کرد و تقریبا موجب حضور همه اقشار و افراد در صحنه انقلاب شد. اعتماد بسیار بالای مردم به امام و روش های ایشان در رهبری و همچنین تبدیل مساجد و تکایا به مراکز آغاز تظاهرات و نقش شبکه روحانیت در سراسر کشور که همه مبتنی بر نقش امام در رهبری انقلاب بود، حرکتی بسیار گسترده و قدرتمند ایجاد کرد که رژیم شاه و حامیان خارجی آن را غافل گیر و ناتوان از انجام هرگونه عکس العمل بازدارنده ای کرد.

ایدئولوژی انقلاب اسلامی، یکی از شرایط اساسي وقوع انقلاب اسلامی بود. حضرت امام از یک طرف با حرام اعلام کردن تقیه در دوره پیش از انقلاب و از طرف دیگر با تذکر جنبه های انقلابی مفاهیم مذهبی از قبیل عاشورا، به بیان وظیفه قشرهای مختلف در مبارزه با رژیم طاغوت پرداخت و از طرف دیگر با درس های حکومت اسلامی و ولایت فقیه در سال ۱۳۴۸ در زمان تبعید در نجف اشرف، حکومت جایگزین را معرفی کرد.»

«علیرضا صادقی» فرهنگی، در پاسخ به این سؤال می گوید: «امام طی ۱۳ سال تبعید از ایران، به همگان ثابت کرد که هدفش از مبارزه عليه طاغوت، پیاده کردن نظام اسلامی بر اساس دین مبین اسلام است. در عصری که اسلام با تمام ظواهرش در ایران رو به زوال بود، امام با بیدار کردن مردم بار دیگر اسلام را به این سرزمین باز گرداند. خصوصیات و ویژگی هایی در گفتمان مبارزاتی امام وجود داشت که در عرصه رقابت جریان های سیاسی، راه را برای شکل گیری رهبری بلامنازع ایشان در انقلاب، هموار می ساخت. همزمان با وقوع انقلاب اسلامی در شرایطی که جریان ها و چهره های برجسته، سابقه دار و شناخته شده ای خود را برای رقابت با جریان مبارزه اسلامی و رهبری امام خمینی ره مطرح می کردند، نخبگان جامعه، روی از آنان برگرداندند و توجه همه آنها معطوف به امام شد.»

خواسته و انتظار یک جوان تربیت یافته در فرهنگ انقلاب اسلامی از جامعه و نظام چیست؟

«حجت الاسلام فتح الله زاده» کارشناس موزه آستانه حرم حضرت معصومه سلام الله علیها، دراین باره می گوید: «وقتی درباره نسل جوان صحبت می کنیم باید بدانیم که این نسل نه در انقلاب نقشی داشته و نه در روزهای سخت ایران مانند سال های جنگ نقش داشته است؛ اما در همه ابعاد دارای نیازهای خاص خودش است. ما باید در وهله اول جوانان را بشناسیم و پاسخ های درستی برای نیازهای آنها داشته باشیم. نسل سوم، همه نیازهای نسل های قبلی را داراست؛ ولی اگر این نیازها را اولویت بندی کنیم، مهم ترین آنها این است که یک جوان، نیاز دارد تا به رسمیت شناخته شود و او را باور کنیم. در عصر کنونی که عصر فناوری و سرعت است، جوان نیاز دارد تا به مسائل فکری عاطفی، روانی و شخصیتی وی توجه بیشتری شود. جوان به اقتضای طبع جوانی، در طلب آگاهی، نشاط، آزادی و زیبایی است. از این رو، آگاهی و شناخت صحیح پیرامون تمامی موضوعات، حق و نیاز نسل سوم است و باید با اطلاع رسانی مناسب، درست، صادقانه و مهربانانه، نسل سوم انقلاب را از حوادث پیش از انقلاب و جریانات پس از آن، آگاه کرد.

جوان امروز، به برقراری عدالت، استقلال و آبادانی کشور می اندیشد. ازدواج، اشتغال، تأمین مسکن، ادامه تحصیل، رسیدن به مدارج بالای علمی، برنامه ریزی مفید برای اوقات فراغت و سایر خواسته های اولیه برای تشکیل یک زندگی معقول و آبرومند، از ابتدایی ترین خواسته های این نسل است، که باید به آن دقت شود. نسل امروز وارث انقلاب است. نسل سوم، نسلی سیاسی است که خواستار مشارکت و ایفای نقش بیشتری در جامعه است. نسل امروز، به برکت استقلال و آزادی پدید آمده از انقلاب اسلامی، نه تنها در فضای مدارس و دانشگاه ها، حضوری فعال و مؤثر دارد، بلکه در عرصه های سیاسی و اجتماعی جامعه، حضوری تعیین کننده دارد. جوانی که در دوران پرشور و پرتحرک دوران بیست ساله پس از پیروزی انقلاب رشد کرده، حضور در عرصه های مختلف اجتماعی و دخالت در تعیین سرنوشت کشور را حق خود می داند و با توجه به جمعیت به شدت رشد یافته خود، با استفاده از آزادی و اختیاری که انقلاب به این نسل عطا کرده، بیشترین نقش را در بسیاری از تصمیم گیری های مبتنی بر آرای مردم به دست آورده است. این نسل، در آینده، بدنه اصلی نظام را به وجود خواهد آورد و به دلیل برخورداری از قدرت تحلیل و آگاهی به تحولات سیاسی، امید می رود که بهتر از دو نسل پیشین، کشور را در جهت تحقق اهداف انقلاب، اداره کند.»

«امید رضایی عارف» کارآفرین، در این باره می گوید: «نسل سوم که پس از انقلاب رشد کرده، دارای آرزوهایی هستند که مقداری با تمایلات نسل انقلابی و پیشتر از آن، متفاوت است. به عبارت دیگر، اگر چه جوانان هنوز به انقلاب و مبانی آن وفادار هستند؛ اما این امید، تا زمانی است که واقعیت ها و انتظارات آنها تا حد قابل ملاحظه ای تحقق یابد و در غیر این صورت، تضمینی وجود ندارد که به آن چه شعار و هدف اصلی انقلابیون نسل اول انقلاب بوده، وفادار بمانند. نسل فعلی، از انقلاب اسلامی انتظاراتی دارد که مهمترین آنها، تأمین نیازهای مادی و معنوی است. اگر این نسل در سال های آینده به صورتی گسترده وارد سیستم اجرایی و سیاسی کشور شود و نظام مبتنی بر انقلاب، نتواند جوابگوی نیازهای مادی و معنوی آنها باشد؛ و آنان با نسل انقلابی و جنگ دیده، ارتباط عاطفی و روحی صحیحی نداشته باشند، آیا در باور و اعتقاد خود به انقلاب اسلامی تردید نخواهند کرد؟»

«رسول کنعانی» کارشناس تربیت بدنی، می گوید: «برای جلوگیری از این که انقلاب اسلامی بر اثر تحول و تبدیل نسل عامل انقلاب به نسل وارث انقلاب، دچار آسیب نشود، نخست باید به همین واقعیت، یعنی تحول کمی و کیفی جمعیت نوجوان و جوان جامعه، توجه کنیم. گام بعدی، شناخت صحیح نسل کنونی و نیازهای واقعی این نسل است. برای شناخت جوانان امروز، باید با آنان معاصر شد و فهمید که در ذهن نسل جوان امروز چه می گذرد؛ آنان چه پرسش هایی دارند و چه نگرانی ها و دغدغه ها و حساسیت هایی؟ پرسش های ذهنی جوانان امروز، همان پرسش های جوانان بیست یا سی سال پیش نیست.

در مباحث اعتقادی و دینی، آن چه که دیروز شبهه محسوب می شد، از اذهان محو شده، شبهات جدید بسیاری پدید آمده که باید در دفاع از اسلام و انقلاب اسلامی به آنها پاسخ داده شود. علاوه بر ذهن جوانان، زبان آنان نیز عوض شده، از این رو، با آنان، باید با زبان خودشان صحبت کرد. بخش عظیمی از جوانان امروز، به شدت تحت تأثیر اموری از قبیل هنر و ورزش قرار دارند و بدون آگاهی از این امور، آگاهی از ذهن و زبان جوانان، ممکن نیست. برای تأمین نیازهای مادی و معنوی نسل سوم، برنامه ریزی های جامعی لازم است و تمامی سیاست های خرد و کلان و برنامه ریزی ها، باید در جهت شکوفاکردن ابعاد مثبت شخصیتی نسل سوم باشد. سیاست های نظام، باید به گونه ای باشند که بتوانند حداقل ها را برای تشکیل یک زندگی آبرومند، فراهم کنند.

وظیفه دیگری که بر عهده دو نسل اول انقلاب است، این است که خود در نظر و عمل، انقلابی باقی بمانند و ارزش های انقلاب را در وجود خود و در زندگانی و رفتار خود، بر پایه همان شعارهای اصیل انقلاب، حفظ کنند. در این صورت نسل سوم، انقلاب را در وجود نسل انقلاب کننده، به صورت عینی و واقعی مشاهده می کند و آن را الگوی خود قرار می دهد؛ چنان که استاد مطهری می گوید: اگر نسل سوم ما، بین گفتار و کردار رهبران دینی تضادی ببیند، نمی تواند به اندیشه و فکر آنان اعتماد کند و از آنان پیروی کند؛ پس باید برای هدایت و رهبری نسل سوم، گام های نظری و عملی برداریم تا بتوانیم نسل سوم را با مسائل دینی آشنا سازیم.»

چرا حجاب و عفاف که یکی از ارزش انقلاب اسلامی ماست، با بی مهری نسل جوان مواجه شده است؟

«على روشنایی» مهندس مخابرات، در این باره می گوید: هر اندازه که دشمن در جبهه فرهنگی علیه حجاب و عفاف جوان مسلمان ایرانی تلاش کرد ما در داخل کوتاهی کردیم. دستگاه های عریض و طویل فرهنگی ساختیم؛ اما اجازه دادیم فریضه دینی حجاب و عفاف جوان ایرانی از بین برود. متأسفانه طی دو دهه به علت شبیخون فرهنگی دشمن، شاهد هستیم که غالب مردم نسبت به پدیده کم حجابی موجود در جامعه بی تفاوت شده اند. برای جبران این اتفاق بهتر است ترویج حجاب و عفاف را از مدارس ابتدایی شروع کنیم. بخشی از اتفاقات ناخوشایند که در حوزه عفاف و حجاب بانوی ایرانی شاهد هستیم نتیجه درست عمل نکردن به فرایض دینی و اهداف انقلاب است. عملکرد صدا و سیما و سینما هم در این زمینه مورد انتقاد است.

چه راهکاری برای نزدیک شدن به اهداف انقلاب اسلامی وجود دارد؟

«سمیه زمانی راد» دانشجو، با بیان این که همواره آسیب هایی متوجه نظام و انقلاب بوده که عوامل بیرونی و داخلی در به وجود آمدنش نقش داشته است؛ می گوید: «مثلا حمله دشمن به جایگاه ولایت فقیه جهت تضعیف کردن ارکان نظام خیلی مهم است. در بعد دیگر که منشا داخلی دارد به کارگیری افراد نالایقی است که از پست خود سوءاستفاده کردند. این دسته نیز آسیب زیادی به اهداف نظام زدند و حتی باعث دلسردی مردم از آینده انقلاب شدند. در این سال ها کشور در ابعاد علمی و فناوری پیشرفت های فراوانی داشته؛ اما به علت تبلیغات مسموم غرب علیه ما، این فعالیت ها دیده نشده است. در دید بسیاری از افراد جامعه، انقلاب اسلامی ناکارآمد است. این در حالی است که کشور در بعد اقتصادی و تکیه بر تولیدات داخلی؛ در بعد دفاعی که قدرت بلامنازع منطقه است؛ و در بعد سیاسی تمام هژمونی و سلطه امریکا را برهم زده است اینها همه نتیجه انقلاب اسلامی است که باید برای نسل امروز که وارث انقلاب است، تبیین شود.

یکی از اهداف امام در نهضت انقلاب اسلامی آمادگی برای برقراری حکومت امام مهدی عج است. ایران اسلامی ما باید زمینه ساز ظهور باشد، بنابراین لازم است که این انقلاب را از دست نااهلان حفظ کنیم. جوانان را به آینده این انقلاب امیدوار کنیم، همان طور که انقلاب با رهبری امام خمینی ره پیروز شد تداوم انقلاب نیز با پیروی از ولایت فقیه ممکن می شود. بنابراین لازم است با روشنگری نسل جوان ارتباط درستی بین ارکان نظام و جوانان برقرار کنیم تا دیگر نگران آینده انقلاب نباشیم.

حقیقت امر این است که انقلاب ما نقش بسیار پررنگی در اتفاقات منطقه و جهان داشت. انقلاب تمام نقشه های استعماری غرب را برهم زد، به همین علت همواره دشمنان خاص خودش را داشته و دارد. برای حفظ و نگهداری آن باید به سمت و سوی آگاهی بخشی جوانان در خصوص اهداف و آرمان های انقلاب اسلامی ایران حرکت کنیم و با پر کردن خلأها، توطئه دشمنان علیه این نظام را از بین ببریم.»