بررسی آسیب های فردی و اجتماعی بد حجابی

اشاره:

در حالی که نگاهش را به دوردست ها می دوزد، آهی می کشد و لبخند تلخی را هم چاشنی آن می کند. شاید رد نگاهش به زمان دوری می رسد. آن زمان که او هم همچون برخی از دختران و بانوان امروزمان می اندیشید و بی هیچ تردیدی می گفت: «حجاب امری فردی ست، پس نباید هیچ اجباری در اجرای آن باشد.» اما حالا زخم های جسمی و روحی اش باور دیگری را برایش رقم زده است. با مرور آن روزها می رسد به زمانی که در  نهایت آزادی و  غرق در برهنگی، خود را کانون توجه دیگران می دید و خوشبختی را از آن خود؛ اما کم کم همه چیز رنگ و بوی دیگری به خود گرفت. همان کسانی که تا چندی پیش ضمن رعایت احترام به او، در حسرت یک کلام و یا یک نگاهش بودند، حالا جسارت بیشتری یافته و حتی لحن حرف های شان تغییر کرده بود؛ و این آغاز مسیری شد که در آن قرار گرفته. راهی که شوخی، متلک، پیشنهادات شرم آور و حتی دست درازی در آن دیگر توهین تلقی نمی شود؛ و جالب تر آن که در قبال این رفتارها جملات تکراری ای به گوشش می خورد: «مگر تو با این کنش و واکنش ها مشکلی داری؟… رهایی و آزادی که حد و مرز ندارد!… خودت خواسته ای؛ پس هیس!»

سن زیادی ندارند؛ درست مثل فعالیت و عرض اندام شان که قدمت چندانی ندارد. تعدادشان هم بی شمار نیست؛ اما هر از گاهی قد علم می کنند و می گویند که از حجاب اجباری بیزارند و نمی خواهند در طوق اسارت حجاب یا هیچ حصاری باشند. «حصار» این واژه چقدر برایم آشنا و در عین حال مقدس است. پس باغبانی که دور باغش پرچین می کشد، مجنون  و  بی خرد است؟ این همه دیوار خانه های مان را احاطه کرده اند برای چه؟ حصار و دیواری که خاص جامعه بشریت نیست؛ و حتی حیوانات هم برای در امان ماندن و جدایی از سایر جانوران، حصارکشی می شوند. گفتم حیوان، یادم آمد جایی خوانده بودم اگر بی حجابی و برهنگی تمدن است، حیوانات از همه متمدن ترند! اما این جا مجال شعاردادن و سرزنش کردن یا یک جانبه به قاضی رفتن نیست؛ پس بهتر است هر حرف و کلامی، با سند و در نهایت شعور، در قالب جملات به کار آید.

حرف از سند و سندیت شد، آفتاب آمد دلیل آفتاب! همین قرآن کریم! هر چند متأسفانه این کتاب ارزشمند هم چندی ست دستاویز شیطان های آدم نما شده؛ اما اگر قرار بود برخی باورها و علایق که ریشه در نهاد پاک مان دارند با سوزاندن یا لگدمال شدن و پاره کردن از بین بروند که دیگر امروزه از کلام وحی یا حبّ حسین و یا چادر پاره زهرای اطهر چیزی باقی نمی ماند؛ اما همه این ها ماندند؛ در نهایت قداست.

سخن از قرآن کریم آمد؛ ایزد یکتا در قرآن کریمش فرموده: «ای پیامبر، به همسرانت، دخترانت و زنان مؤمن بگو جِلْباب های (روسری های بلند، چادر) خود را بر خویش فرو افکنند تا شناخته نشوند و مورد اذیت و آزار قرار نگیرند. خداوند همواره بخشنده و پر رحمت است.» (احزاب:59) پس طبق این آیه و فرمایش خداوند، داشتن حجاب بانوان را در مقابل تعرض و تعدی افراد سست اعتقاد، محافظت می کند. (سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی، فرهنگ و تهاجم فرهنگی، ص 138، 21/7/1373)

با حجاب بودن و رعایت موازین شرعی و اخلاقی، به گفته خود بانوان، مزیت های دیگری هم دارد که حائز اهمیت هستند. بسیاری از بانوان محجبه معتقدند در عرصه کار و رقابت، همین پوشش اسلامی باعث می شود دیگران و  مخصوصاً مردان، به جای ظواهر و زیبایی ها، به توانمندی ها و شایستگی های آن ها توجه کنند. همین شایسته سالاری و دستاویز و  ملعبه نشدن، حس آرامش و آسایش خاطر را برای شان به ارمغان می آورد.

در کنار بانوان، دیگر افراد جامعه و حتی آقایان هم بر این باورند که در سایه حجاب، شاهد کاهش بزه و ارتکاب به گناه خواهیم بود. پس دین مبین اسلام که هیچ گاه با حضور بانوان در عرصه های مختلف اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، ورزشی و… مخالف نبوده، قطعاً نخواسته است که به زن و بانوان نگاه ابزاری شود. در همین راستا: «اساساً تبرّج و خودنمایی زن در جامعه، باعث انحراف جنسی می شود و بی حجابی وی، مایه تباهی و فساد؛ چنان که در کشورهای به اصطلاح آزاد اما به واقع بی بند و بار که حجاب مشروعیت ندارد، فساد و تباهی به مراتب بیشتر از کشورهایی است که در آن ها امر حجاب و چهارچوب های اخلاقی رعایت می شود.» (حجاب، دفتر امور جوانان، ص96، به نقل از: محمدی اشتهاردی، پوشش زن دراسلام، چ13، زمستان 74، انتشارات ناصر، قم)

در دین ارزشمند اسلام همواره توصیه شده لباس زنان در خارج از خانه، باید مطابق شأن و مقام شان باشد تا نگاه جنسی جایگزین نگاه ارزشی نشود؛ اما این مهم چگونه تحقق می یابد؟ متأسفانه در جامعه ما نه تنها حجاب و بی حجایی تبیین نشده، بلکه به فواید و مضرات یا پیامدهای منفی بی حجابی و لاابالی گری هم پرداخته  نشده است. از طرف دیگر تهاجم فرهنگی و پشت بند آن ناتوی فرهنگی هم مزید بر علت شده است. کم کاری مسئولان فرهنگی کشور، همچنین نبود یک نهاد پاسخگو به عنوان متولی امر نیز وضعیت را نابسامان تر ساخته و می سازد. بی شک رفع این معضل، تلاش بیشتر همه دستگاه های مربوطه را می طلبد. در کنار این ها، انجام برخی اقدامات اجرایی و عملیاتی هم می تواند مثمرثمر واقع شود؛ چنان که اکثر مردم معتقدند در کنار مجازات های نقدی، محرومیت های اجتماعی و سایر عرصه ها می تواند رعایت حجاب و  پایبندی به ارزش ها را قانون مندتر سازد.

باید بپذیریم از گذشته های دور تا به امروز هر چیز ارزشمندی، ضمن خاص بودن و اختصاصی بودن، در لفافه و پوششی محافظت و ارائه شده است؛ نه در طبقی رایگان و عمومی که امکان دسترسی همگان به آن باشد؛ که اگر چنین بود دیگر حتی ویترین مغازه ها هم شیشه نداشت و گاوصندوق ها هم بی اعتبار می شدند. پس گرانمایه ها سزاوار حفظ و نگهداری هستند و انسان که اشرف مخلوقات است، بیشترین توجه و مراقبت را از خود و دیگران می طلبد؛  این اصلی است که باید همواره مدنظر قرار گیرد.