دعوت نوجوانان به پوشش اسلامی (2)

توجه به محبت خداوندی

وی افزود: «برخی والدین در تربیت دینی کودکان، از روش انذار و تهدید استفاده می کنند. برای مثال به فرزند خود می گویند: «جایگاهت جهنم است!» یا «اتفاق بدی برایت می افتد!» این در حالی است که در دین اسلام، انذار و تبشیر در کنار یکدیگر هستند. تهدید، تنبیه، ارعاب، ندامت و سرزنش های پی درپی، اثر معکوس دارد؛ اگر حجاب، به زیبایی و همراه با نشان دادن نشانه های عشق و رحمت بیکران خداوند به بندگانش طرح شود، جوانان آن را بهتر می پذیرند. مادری  می تواند در تربیت دینی فرزندش موفق باشد که وقتی درباره چرایی حجاب مورد سؤال قرار می گیرد، به زیبایی آن را خواسته الهی مطرح کند؛ به گونه ای که فرزند باور داشته باشد خداوند ناظر رفتارش است و جز خیر و نیکی برای او نمی خواهد. بنابراین باید فرزندان را از کودکی با صفات زیبای خداوند آشنا کرد.»

تأثیر داستان را دست  کم نگیرید

از نظر این کارشناس دینی یکی از روش های آموزش و آگاهی بخشی، زبان قصه یا داستان سرایی است که دارای جاذبه و نفوذ ویژه ای است: «به وسیله قصه و داستان می توان حقایق و واقعیات زندگی را به زیبایی تمام ترسیم و اثر آن را در افراد مشاهده کرد. تأثیرگذاری قصه و داستان، غیرمستقیم و نادیدنی است. قصه به طور غیرمسـتقیم راه را نشان می دهد و هدایت می کند؛ عبرت می دهد، تشویق می کند، می ترساند و امیدوار می کند. شنیدن قصه، از کارهای مورد علاقه کودکان و نوجوانان است. آن ها با هیجان زیاد به داستان گوش می دهند، خود را در اختیار قصه گو قرار می دهند و تأثیر لازم را از او می پذیرند. قصه نه فقط پیام های مفیدی برای کودك دارد؛ بلکه اگر جذاب و مناسب طراحی و بیان شود، کودك و نوجوان می کوشد خود را با شخصیت های آن قصه همانند سازد.»

مهر و محبت والدین به دختر و الگو آفرینی

حجت الاسلام جلالی تصریح کرد: «نگرش مثبت فرزندان به مذهب و امور دینی از جمله حجاب، ریشه در مهرورزی و محبت والدین دارد. آن ها می توانند محیطی آکنده از مهر و محبت بر پا کنند تا در ذهن کودك تجربه خوشایندی از عفاف و حجاب ایجاد شود. محبت و مهرورزی، نیروی عظیم و کارسازی در روش تربیتی است. دختران به دلیل برخورداری از عنصر عاطفه، به ارتباط تنگاتنگ و سرشار از محبت پدران خود نیازمندند. بسیاری از بدحجابی های دختران امروز جامعه، به علت کمبود محبتی است که آن ها از سوی پدران خود احساس می کنند. این در حالی است که اسلام ناب محمدی درباره محبت کردن به دختران سفارش بسیاری کرده است. پیامبر گرامی اسلام(ص) حتی در هدیه دادن نیز دختران را بر پسران مقدم می کرد و می فرمود: «هر کسی به بازار رود و تحفه ای بخرد و آن را برای خانواده اش ببرد، همانند حمل کننده صدقه به سوی نیازمندان است؛ و باید دختران را در دادن هدایا بر پسران مقدم بدارد؛ زیرا هر کس دخترش را خوشحال کند، مانند آن است که برده ای از نسل حضرت اسماعیل را آزاد ساخته است.»

همچنین یکی از شیوه های عینی و کاربردی تعلیم و تربیت، «الگو آفرینی» است که بر جان و دل تربیت شوندگان می نشیند. قرآن کریم در برخی آیات، اشخاصی را به عنوان اسوه و الگو معرفی کرده و به پیروی از آن ها دستور داده است؛ چنان که فرموده است: «قطعاً برای شما در اقتدا به رسول خدا سرمشقی نیکوست؛ برای آن شخصی که به خدا و روز بازپسین امید دارد و خدا را فراوان یاد می کند.»

نقش تشویق در گرایش دختران به حجاب

 این کارشناس امور دینی در ادامه خاطرنشان کرد: «یکی از شیوه های آموزش حجاب و عفاف، بهره گیری از مهارت تشویق بر اساس آگاهی و تصمیم به موقع است. روش اصلی تعلیم و تربیت اسلامی، تشویق است؛ زیرا اساس تربیت بر سهولت، محبت و ملایمت است. مقصود از تشویق، پاسخ مثبت در برابر رفتار مطلوب فرزند است. این پاسخگویی ممکن است با شیوه های متنوع به صورت ستایش، ابراز مهرورزی، واگذاری مسئولیت مناسب به تربیت شونده و وعده پاداش جلوه گر شود. تشویق موجب می شود کودك یا نوجوان از کار خود احساس لذت و از خود احساس رضایت کند؛ و نتیجه این چرخه، تکرار رفتار است. بهترین سن تشویق به حجاب، از سنین پایین قبل از سن بلوغ شروع می شود. والدین باید روحیات و ویژگی های سن نوجوانی را در نظر بگیرند و سپس با راهنمایی و تشویق فرزندان به حجاب یا نهی آن ها از بدحجابی مبادرت ورزند. اگر نوجوان در محیط خانواده که اصلی ترین محیط زندگی و رشد اوست، مورد توجه و محبت اعضای خانواده باشد و از طریق تشویق اطرافیان احساس ارزشمندی کند؛ هیچ گاه خود را در اجتماع برای جلب توجه دیگران به نمایش نمی گذارد.»

نقش عادت بخشی

حجت الاسلام جلالی نقش عادت بخشی را مهم دانست و تصریح کرد: «یکی از شیوه های آموزش حجاب، عادت بخشی کودکان و نوجوانان به این امر مهم است؛ تا در پرتو انجام و تکرار، عمل به عادت تبدیل شود؛ و آن گاه این عادات با آگاهی و شناخت همراه گردد. عمق بخشیدن و درونی کردن آموزه های دینی و ملکه کردن فضایل در کودکان و نوجوانان، نیازمند بهره گیری از شیوه عادت بخشی با تکنیک ها و مهارت رفتاری و گفتاری است. متأسفانه برخی معتقدند کودک باید بعد از رسیدن به سن تکلیف حجابش را انتخاب کند و زمانی تصمیم می گیرند کودک خود را با حجاب آشنا کنند که دیگر دیر شده است.» وی در پایان افزود: «والدین بدانند که باید پیش از سن تکلیف بستر های لازم در زمینه مفاهیم دینی-ارزشی  مثل حجاب را برای بچه ها فراهم کنند. اغلب کسانی که در سنین بالاتر وظایف عبادی خود را انجام نمی دهند، به مبانی دینی بی اعتقاد نیستند؛ بلکه در گذشته ورزیدگی و آمادگی لازم را به دست نیاورد ه اند.»